Momenteel werk ik aan twee nota's die een soort van projectopzet zijn voor regionale gebiedsplannen: Ubach over Worms en het mooie Altembroek bij Mheer. Die projecten worden door onze provincie geinitieerd als er in een bepaald gebied veel problemen voorkomen, als er bijvoorbeeld nog veel hectares EHS verworven moeten worden, als er boerenbedrijven uit- of ingeplaatst moeten worden, of als er in samenwerking met de Vlaamse collega's een natuurbeheersplan gerealiseerd moet worden. Soms is dit alles aan de hand in een gebied. De provincie trekt de aanpak dan breder en wil het hele gebied dan integraal aanpakken. Dat betekent dat alle aspecten van landbouw, ecologie, water, landschap, leefbaarheid, recreatie en archeologie ineens worden meegenomen in de planvorming. Integrale gebiedsontwikkeling, dat is wat DLG doet.
In de streek wordt nu zo'n idee 'uitgezet' om mensen te winnen die willen meewerken aan het plan. Uit allerlei geledingen worden dan ideeën ingewonnen via een zogenaamde 'schetsschuit': een ontwerpatelier met belanghebbenden in de streek. Je mag in feite niet van de schuit, voordat er een plausibel plan ligt. Soms duurt dat twee dagen, soms een halve dag. Allerlei specialisten van waterschap, natuurorganisaties, gemeenten, provincie, boerenorganisaties, heemkundeverenigingen, dorpsraden gaan met elkaar aan een tafel zitten en schetsen hun ideeën, in woorden of op papier. Dat doen ze onder begeleiding van een landschapsarchitect of zoals dat bij ons heet een ruimtelijk ontwerper (ook als die in opleiding zijn, zoals ik dus). Dit is eigenlijk het leukste van het hele proces, samen met mensen aan tafel ideeën spuien en proberen ze zo concreet mogelijk neer te zetten. Dat schetsplan wordt uiteindelijk door ons verbeeld en getoetst door specialisten uit die organisaties en door onze eigen DLG-specialisten op 'sectoraal' gebied: landbouw, water, ecologie, landschap, archeologie, verkeer, financien. Daardoor ontstaat een subtieler plan dat meer realiteitsgehalte heeft. Luchtige ontwerpideeen moeten goed doordacht worden, willen ze in het plan gehandhaafd blijven. (Zo is er een kasteelheer die in zijn riante loodsen achter zijn kasteel een biomassavergistinginstallatie wil bouwen op basis van snoeiafval uit de fruitteelt en uit kleine landschapselementen in Zuid-Limburg. De vrijkomende energie wil hij gebruiken voor de verwarming van zijn kasteel en de belendende kerk).
Dat plan gaat terug naar 'de streek' om voorgelegd en goedgekeurd te worden. Meestal is dat een globale visie met een schetskaart en een financiele (subsidie) paragraaf. Als de visie wordt goedgekeurd door de streek, mogen de Provinciale Staten er nog iets van zeggen en als dat in orde is, wordt de visie, de intentie in feite om iets min of meer concreets te gaan doen in de streek, goedgekeurd. Dan hebben we een punt en gaan we de visie concreter maken met feitelijke inrichtingsmaatregelen. in feite begint dan de hele riedel weer opnieuw in overleg met de streek. Als dat gedaan is hebben we een inrichtingsplan en kan er uitgevoerd worden. We zijn dan twee tot drie jaar onderweg en dan mag de eerste spade in de grond. Voor een plan dat 15 tot 20 jaar meegaat.
Je begrijpt dat er van ontwerpen niet altijd wat terecht komt, we zijn een rijksinstantie die werkt in opdracht van de streek. Dan moet je hart hebben voor landschap en vaak andere middelen gebruiken om je doel(en) te bereiken. Als je interesse hebt, schiet me gerust aan.
Relevante links naar lopende projecten vind je hieronder:
Integraal project Beek
Zandmaas II
Alle projecten Limburg
Meer over DLG
Ik hoop niet dat dit relaas al te demotiverend werkt voor de vorderingen van je ontwerp. Om af te sluiten, een blik in mijn DSII-keuken.
Succes met ontwerpen en tot maandag, Thei Moors
